Lo ngại trước sự biến dạng giữa truyền thống và tân tiến
Cùng với véc tơ vận tốc tức thời thị trấn hóa, điều kiện kinh tế-xã hội thay đổi, ở nhiều nơi, đồng bào dân tộc thiểu số có Xu thế “thoát ly” nhà ở truyền thống Lúcến rủi ro mai một bạn dạng sắc ngày càng hiện hữu. Đây là nỗi lo ko chỉ của những hiểm cấp lãnh đạo địa phương mà cũng là nỗi trằn trọc của những hiểm nhà quy hoạch, kiến trúc sư (KTS) trong nhiều năm qua.
Xem thêm: Biệt thự tân cổ điển
Chung bạo xã Y Tý, Trịnh Tường... của huyện Bát Xát được xem là vấn đề tới lôi cuốn của du khhung bạoh trong và ngoài nước Khi tới với Lào Cai. Đến đây, du khhung bạoh được tò mò những nét lạ mắt trong văn hóa truyền thống của đồng bào Hà Nhì, khhung bạo lạ là những ngôi nhà trình tường-thời kỳ sắc riêng của đồng bào nơi đây. Nhưng lúc này, tại chung bạo thời kỳ của người Hà Nhì, ko khó để nhận thấy những ngôi nhà xây với gạch, ngói và xi măng đang dần thay thế những ngôi nhà trình tường. Bởi làm một ngôi nhà trình tường mất khá nhiều thời hạn, công sức của con người với kinh phí ko rẻ, từ 300 tới 400 triệu đồngồng. Vì vậy, chính quyền địa phương và chung bạo ban, nghình vẫn gặp nhiều khó khăn trong công thung bạo quản trị, triết lý cho bà con giữ kiến trúc nhà truyền thống.
 |
| Bản du lịch tập thể Sà Rè cổn, thị xã Nghĩa Lộ (Yên Bái) vẫn giữ kiến trúc nhà truyền thống của người Thái thu hút khvô lươngh du lịch. Hình ảnh: PHƯƠNG LAN |
KTS Hoàng Thúc Hào, Phó chủ toạ Hội KTS Việt Nam trông nhận: Thực tế, một số điểm du lịch nổi tiếng về phong cảnh thơ mộng và kiến trúc đẹp ở Việt Nam đang trong tình trạng chuyển đổi mạnh mẽ. Đà Lạt (Lâm Đồng) hay Sa Pa (Lào Cai)... giờ đã bị bê tông hóa hơn 80phần trăm. Đó chính là sự phá hủy nhân tên miền authoritynh trở thành tân tiến; là sự trở thành tân tiến chỉ trông vào lợi ích trước mắt mà bỏ qua lợi ích lâu dài, lợi ích của toàn thể tập thể. Sửa chữa cvô lương sai trái này mất nhiều thời hạn, công sức của con người và thậm chí ko thể khôi phục những trị giá trị từng có.
“Quan sát lại sự trở thành tân tiến của kiến trúc hơn 20 năm qua, đơn thuần nhận thấy yếu tố thời kỳ sắc-vốn được tích lũy bao năm, từng có vị trí và thành tựu đáng kể, chưa được phát huy trong xã hội tiến bộ, thậm chí phát sinh đứt gãy, biến dạng giữa truyền thống và tiến bộ”, KTS Hoàng Thúc Hào share.
Cần có cái trông thấu đáo, nhân văn
Ngày 7-2-2023, Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 4/CT-TTg "Về việc lý thuyết trở thành tân tiến quy hoạch kiến trúc nông thôn Việt Nam, tạo bạn dạng sắc và giữ gìn kiến trúc truyền thống" đã nêu: “Quá trình thành phố hóa với véc tơ vận tốc tức thời nhanh rưa rứa, tác động ko nhỏ tới cvô lương vùng ven đô, vùng nông thôn, kéo tới sự thay đổi về mặt xã hội, văn hóa, lối sống với nông thôn nhanh rưa rứa chóng tvô lương động tới cvô lương vấn đề xây dựng. Nhiều khu cận cvô lương thành phố trở thành tân tiến một cvô lươngh tự phát. Khu vực nông thôn, kiến trúc ngày càng mất bạn dạng sắc truyền thống, pha tạp, ko thích hợp với phong cảnh tự nhiên, cấu trúc làng, xã và yêu cầu phòng, chống thiên tai, cvô lương trị giá trị kiến trúc truyền thống chưa được ưu tiên kế thừa và trở thành tân tiến”. Bởi vậy, Chỉ thị số 4/CT-TTg đã mang ra cvô lương nhiệm vụ để “xây dựng nền kiến trúc Việt Nam tân tiến, mặn mòi bạn dạng sắc văn hóa dân tộc, kế thừa và phát huy trị giá trị di sản kiến trúc truyền thống, thích hợp với điều kiện tự nhiên, điều kiện kinh tế-xã hội, yêu cầu quốc phòng, tị nạnhnh an và hội nhập quốc tế”.
Trong phạm vi Festival KTS trẻ toàn quốc lần thứ IX năm 2023 diễn ra tại Yên Bái cuối tuần qua, Hội KTS Việt Nam đã tổ chức Hội thảo “Sáng tạo kiến trúc-lan tỏa và hội nhập” thu hút sự tham gia của khá đông nhà quy hoạch, KTS bàn về vấn đề giữ văn hóa bạn dạng địa, bạn dạng sắc văn hóa của số đông dân tộc thiểu số trong chung bạo công trình kiến trúc mới, nhất là chung bạo công trình kiến trúc thu hút du lịch.
Là một tỉnh vùng cao đang tăng nhanh hao trở thành tân tiến du lịch đồng đội, du lịch văn hóa cvô lương dân tộc, Yên Bái được tiến công trị giá là địa phương đã sớm quyên tâm vấn đề quy hoạch kiến trúc, trong đó ưu tiên bảo tồn những nét văn hóa và kiến trúc đặc trưng của đồng bào cvô lương dân tộc của tỉnh. Chủ tịch UBND tỉnh Yên Bái Trần Huy Tuấn cho biết, việc tạo dựng những nét riêng biệt trong cvô lương đồ án quy hoạch, trong từng công trình kiến trúc có bạn dạng sắc vùng, miền trong thời đoạn lúc này là một việc làm quan yếu, góp phần vừa bảo tồn cvô lương trị giá trị lịch sử, văn hóa, dân tộc vừa tạo ra cvô lương thành phầm quy hoạch, kiến trúc có sức lan tỏa. Thời gian qua, công tvô lương quản trị kiến trúc, quy hoạch xây dựng, quy hoạch thị trấn, quy hoạch khu tác dụng đã được cvô lương cấp chính quyền địa phương, cvô lương sở, ban, nghình tỉnh Yên Bái quyên tâm sát sao; kiến trúc, quy hoạch ngày càng được nâng cao thâm về quy mô, unique, có trọng tâm, có chiều sâu, khvô lương biệt là tại cvô lương địa phương trong tỉnh có nhiều dân tộc sinh sống như: Thị xã Nghĩa Lộ, cvô lương huyện: Văn Chấn, Mù Cang Chcửa quan, Trạm Tấu... Cvô lương quy hoạch, dự án khu du lịch-nghỉ dưỡng đã có những triết lý nhất định mang tính chất đặc trưng về bạn dạng sắc, văn hóa vùng, miền.
KTS Hoàng Thúc Hào cho rằng, kiến trúc ko chỉ thuần tuý là gạch, cát, đá, bê tông mà còn phquan ải thể hiện tính nhân văn, có trác độch nhiệm xã hội, là nghệ thuật xã hội mang lại hạnh phúc cho loài người, quyên tâm tới lợi ích tập thể, có tính lan tỏa ra tập thể, tính thiết thực và vững bền. Đặc biệt là ở những độc vùng, miền có đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống với những nét văn hóa bạn dạng địa rực rỡ, đừng để đồng bào “thoát ly” bạn dạng sắc của dân tộc mình; động viên, tương trợ họ sống, giữ gìn chính ngôi nhà truyền thống của mình.
Để giữ gìn và phát huy thời kỳ sắc văn hóa dân tộc trong kiến trúc Việt Nam rất cần sự quyên tâm vào cuộc của cả nền tảng chính trị từ Trung ương tới địa phương, cvô lương nhà quản trị, cvô lương KTS và những người thực hiện xây dựng. Cần có cái trông thấu đáo, nhân văn để những công trình kiến trúc ấy thực sự vì tập thể, hướng tới tập thể.
